Co się dzieje z pieniędzmi z kont bankowych osoby zmarłej?

Śmierć właściciela konta bankowego – o czym trzeba pamiętać?

Żaden urząd nie ma obowiązku informować banku o śmierci obywatela. O śmierci posiadacza rachunku bank najczęściej dowiaduje się od rodziny zmarłego, która zgłasza się do tej instytucji, aby uzyskać dostęp do jego rachunku bankowego. W tym celu musi przedstawić akt zgonu. Wymagane jest także okazanie aktu poświadczenia dziedziczenia. Jak wygląda procedura w tym przypadku?

Zasady postępowania z rachunkami osób zmarłych regulują przepisy. Wynikają one z Ustawy Prawo bankowe oraz z regulaminów banków. Zgodnie z nimi umowa rachunku bankowego osoby fizycznej wygasa z dniem śmierci jego posiadacza.

Przykładowo, jeśli osoba zmarła miała Konto oszczędnościowe w Toyota Banku, rachunek jest zamykany, gdy bank zostanie poinformowany o tym fakcie. Jeśli rodzina nie powiadomi instytucji o śmierci właściciela rachunku, konto będzie wciąż aktywne. Według prawa będzie to trwać przez 5 lat od wykonania ostatniej operacji bankowej. Po upływie tego czasu bank sam zweryfikuje, czy brak aktywności jest związany ze śmiercią posiadacza rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej, konta osobistego czy oszczędnościowego.

Jeśli z kolei jesteś spadkobiercą i nie wiesz, jakie konta zmarłego należą do spadku, ani w jakich bankach prowadził on swoje rachunki, możesz to zweryfikować w stosunkowo łatwy sposób. Służy do tego Centralna informacja o rachunkach bankowych. Aby uzyskać takie informacje wystarczy, by osoba, która uzyskała tytuł prawny do spadku po posiadaczu rachunku, złożyła odpowiedni wniosek w dowolnym, wybranym banku lub SKOK-u.

Jakie dokumenty należy złożyć do banku?

Podstawowym dokumentem umożliwiającym dostęp do rachunku bankowego zmarłego jest akt zgonu właściciela rachunku. Można go przedstawić w banku osobiście lub przesłać online.

Oczywiście samo poinformowanie o śmierci klienta banku nie wystarczy do tego, aby zyskać dostęp do jego środków. Mogą to zrobić wyłącznie osoby uprawnione, na przykład po stwierdzeniu nabycia spadku.

Konto bankowe osoby zmarłej – kto ma dostęp?

Po śmierci właściciela rachunku bankowego dostęp do jego konta mają spadkobiercy wskazani w testamencie. Jeśli taki dokument nie został sporządzony, dziedziczenie następuje według kolejności ustawowej. To oznacza, że najpierw trzeba przeprowadzić postępowanie spadkowe, a dopiero potem, można ubiegać się w banku o dostęp do rachunku po śmierci właściciela.

Nieco inaczej jest w przypadku konta wspólnego. Jeśli na rachunek zmarłego wpływało wynagrodzenie, pozostający przy życiu małżonek może żądać wypłaty połowy środków. Pozostała kwota podlega dziedziczeniu i jest wypłacana po przedstawieniu dokumentów spadkowych.

Warto wiedzieć, że posiadacz rachunku bankowego może ustanowić dyspozycję wkładem na wypadek śmierci. Może w niej wskazać, komu mają zostać wypłacone pieniądze z konta.

Jak wypłacić pieniądze po śmierci właściciela konta?

Sporo osób ustanawia pełnomocników, którzy mają dostęp do ich konta (mogą na przykład robić przelewy, czy wypłacać pieniądze z bankomatu). Warto wiedzieć, że w chwili śmierci właściciela rachunku takie upoważnienie przestaje działać. Choć konto wciąż może być aktywne, ponieważ bank nie otrzymał informacji o zgonie klienta, pełnomocnicy nie mogą korzystać z rachunku zmarłego. To oznacza, że wszelkie wypłaty z konta po śmierci właściciela są nielegalne, a osoba, która dokonała takiej wypłaty jest zobowiązana do zwrotu środków.

Jak zatem wypłacić środki zgromadzone na rachunku bankowym? Przede wszystkim niezbędny jest akt zgonu. Dodatkowo w banku trzeba przedstawić:

• postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku z klauzulą prawomocności lub akt poświadczenia dziedziczenia od notariusza – wszyscy spadkobiercy muszą pojawić się razem,
• sądowy dział spadku lub notarialny dział spadku – spadkobiercy nie muszą pojawiać się razem.

Ważne! Stwierdzenie nabycia spadku jest niezbędne, aby wypłacić środki zgromadzone na rachunku bankowym zmarłego.

Czy mogę zabezpieczyć konto bankowe na wypadek śmierci?

Właściciel konta może dysponować swoimi środkami także po śmierci. Jeśli obawia się, że rachunek bankowy trafi w niepowołane ręce, przede wszystkim powinien sporządzić testament. Wskaże on jednoznacznie, kto odziedziczy środki po posiadaczu rachunku. Spadkobiercy zmarłego będą mogli wówczas wypłacić pieniądze zgodnie z obowiązującym prawem spadkowym.

Warto jeszcze raz podkreślić, że pełnomocnictwo do umowy rachunku bankowego w takim wypadku nie będzie przydatne. Śmierć właściciela konta powoduje wygaśnięcie pełnomocnictwa.

Skutecznym sposobem na zabezpieczenie swoich środków do momentu rozstrzygnięcia postępowania spadkowego jest sporządzenie wspomnianej dyspozycji wkładem na wypadek śmierci. Wówczas część środków będzie mogła zostać wypłacona wyłącznie wskazanej osobie.